26 Haziran 2022 Pazar

Lozan antlaşması yürürlükteki tek anlaşmadır

 

LOZAN ANTLAŞMASI

DÜNYADA TEK YÜRÜRLÜKTEKİ ANTLAŞMADIR.

SÜRESİZDİR. HİÇBİR GİZLİ MADDESİ YOKTUR. 

TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN TAPUSUDUR. 

Veli Zor

Araştırmacı-Yazar

Emekli Tarih öğretmeni

Lozan Antlaşması 143 maddeden ibarettir. Bir önsöz ve dört bölümden oluşan Lozan Barış Antlaşması Türk Bağımsızlık ve hakimiyetinin tanınması bakımından önem arz eden antlaşma olarak tarihe geçmiştir. 

Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşmasında çizilen sınırlar kabul edilmiştir. 

İsviçre'nin Lozan Şehrinde yapılan barış görüşmelerinde delegelerin kalpakları yanında İsmet Paşa Avrupalı diplomatlar gibi frak ve silindir şapkayı tercih etmişti. 

Lozan'daki görüşmelerde asıl büyük kavga kapitülasyonlar konusunda oldu.  Bu yüzden görüşmeler kısa bir süre kesildi. Lord Curzon ile İsmet Paşa arasında müthiş bir sinir harbi vardı. 

Fransa,Antlaşma görüşmelerinin tam ortasında bu antlaşmanın yeni tartışmalar yaratacağını ve belirgin bir sonuç sağlamayacağını savunuyordu. 

Bu görüşle ilgili olarak Türk Delegasyonu 23 Şubat'ta toplantıyı toplantıyı terk etti. 

Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923 İsviçre'nin Lozan Kentindeki Rumine Sarayında TBMM Temsilcileri, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, Japonya ve Yugoslavya tarafından  imzalandı Antlaşma. Fransızca'dır. 

Bu Antlaşma ile Sevr Antlaşması geçersiz sayıldı. 

Bu Antlaşma ile beraber Türkiye Cumhuriyetinin sınırları çizilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Osmanlı İmparatorluğundan geriye kalan bütün haklarından feragat etti ve karşılığında Müttefik Devletler Türkiye Cumhuriyetini tanıdı. 

Bu antlaşmayı  Türkiye 23 Ağustos 1923 te, Yunanistan 25 Ağustos 1923 te, İtalya 12 Mart 1924 te, Japonya 15 Mayıs 1924 te, Birleşik Krallık 16 Temmuz 1924 te imzaladı.

Bu Antlaşma 6 Ağustos 1924 itibariyle geçerli sayıldı. 

 Lozan Antlaşması sayesinde Doğu Anadolu modern Türkiye Cumhuriyetinin toprağı sayıldı.  

Lozan Antlaşmasının kısa bir süre için durmasına neden olan sorunlar, Kapitülasyonların kaldırılması Musul  Meselesi, Boğazlar Meselesi, Musul ve Kerkük sorunu tekrar başlayan görüşmeler sonucunda, Yunanistan Türkiye arasında Meriç  Nehri sınır olarak kabul edildi.

Bulgaristan sınırı 1913 tarihli İstanbul Antlaşması esas alınarak belirlendi. 

Irak sınırı İngiltere ile Antlaşmaya varılarak çizildi. Ege Denizinde ise Gökçeada Bozcaada ve Tavşan Adası Türkiye ye bırakıldı. Diğer tüm adalar Yunanistan'a bırakıldı. 

Oniki ada ise İtalya'ya bırakıldı. İkinci dünya savaşı sonrası İtalya bu adaları Yunanistan'a bıraktı. 

Hatay ise 1939 yılında bölge de yapılan referandum soncunda Türkiye'ye katıldı. 

Antlaşma sonucunda Rum ve Ermeni iddiaları sonlandı. Kürdistanın kurulması önlendi. Böylece barış sağlandı. 

Boğazlar Türkiye'nin başkanlığında kurulacak komisyon tarafından yönetilecekti. Boğazların iki tarafında 15-20 km.lik alan askeri faaliyetlerden arındırılacaktı. 

Osmanlı'dan kalan borçların ödenmesi kabul edildi. 

Yunanistan'dan savaş tazminatı olarak Karaağaç ve çevresi tazminat olarak Türkiye'ye bırakıldı. Bu Antlaşma ile ilgili olarak Atatürk Nutukta şöyle diyor:

Benzeri görülmemiş bir siyasi zafer eseridir. Tarih yazmak tarih yapmak kadar önemlidir. Yazan yapana sadık kalmazsa değişmeyen gerçek insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır diyen Atatürk, Türk Tarihinin en büyük eseri Nutuk'ta Lozan Zaferini Türk Milleti'ne hem tarih yaratıcısı, hem de Tarih yazıcısı rolüyle, Lozan'daki zaferi gölgelemeye çalışanlara ve çalışacaklara ders niteliğinde ilk ağızdan ve tüm detaylarıyla böyle  anlatmıştı.

BAŞTA ULU ÖNDER MUSTAFA KEMAL ATATÜRK VE LOZAN KAHRAMANI İSMET PAŞAYA SELAM OLSUN. AZİZ HATIRALARI ÖNÜNDE SAYGIYLA EĞİLİYORUM. IŞIKLAR İÇİNDE UYUSUNLAR. 

SAYGILARIMLA...

VELİ ZOR

Araştırmacı-Yazar

Emekli Tarih Öğretmeni

26.06.2022

 

2 Haziran 2022 Perşembe

Sivas Kongresinin önemi


SİVAS KONGRESİ
 

(Veli Zor

Emekli Öğretmen-Araştırmacı-Yazar)

Gazi Mustafa Kemal Atatürk 19 Mayıs 1919 da Samsun'da başlattığı Ulusal Kurtuluş Mücadelesini, Amasya'dan sonra 27 Haziran 1919'da güvenilir kent olarak gördüğü Sivas'a gelerek sürdürdü. 

Sivas'ta yapılan toplantıda ülkenin durumu görüşülerek, en kası zamanda kentte Milli bir kongre yapılmasına karar verildi. 

Erzurum Kongresine katılmak üzere Amasya'dan ayrılan Mustafa Kemal Paşa 27 Haziran 1919 günü Sivas'a geldi ve Sivas halkı tarafından coşkuyla karşılandı. 

Sivas Kongresi ile ilgili gerekli talimatları veren Mustafa Kemal 28 Haziran'da Erzurum Kongresini toplamak için bu kente gitti. 

Mustafa Kemal Paşa 2 Eylül 1919 da yeniden geldiği Sivas'ta 18 Aralık 1919'a kadar kaldı. 

Mustafa Kemal Paşa ve beraberindeki heyet tarafından 4 Eylül 1919 Perşembe günü saat 14.00 de bugünkü Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi binasında Türkiye Cumhuriyetinin temellerinin atıldığı Sivas Kongresi yapıldı. 

SİVAS KONGRESİNDE ALINAN KARARLAR:

Madde 1- Milli sınırlar içinde vatan bölünmez bir bütündür, parçalanamaz. 

Madde 2- Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet topyekun kendisini savunacak ve direnecektir. 

Madde 3- Kuvay-ı Milliyeyi tek kuvvet tanımak ve Milli iradeyi hakim kılmak temel esastır. 

Madde 4- Manda ve himaye kabul edilemez. 

Madde 5- Milli İradeyi temsil etmek üzere, Meclis-i Mebusanın derhal derhal toplanması zorunludur. 

Madde 6- Aynı gaye ile Milli vicdandan doğan cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti adı altında genel bir teşkilat olarak birleştirilmiştir. 

Madde 7- Genel Teşkilatı idare ve alınan kararları yürütmek için kongre tarafından Temsil Heyeti seçilmiştir. Sivas Kongresi Temsil Heyetini Erzurum Kongresinde seçilmiş olanlar, Heyet-i Temsiliye tarafından seçilmiş olanlar ve Sivas Kongresinde seçilenler oluşturuyordu. 

Temsil heyeti  16 kişiden oluşmaktaydı. 

Oluşturulan yeni Temsil Heyetinin başına Mustafa Kemal Paşa getirildi. 

SİVAS KONGRESİNİN ÖNEMİ:

1) Kongreler dönemi kapandı.

2) Misak-ı Milli esasları belirlendi. 

3) Heyet-i Temsiliye bütün vatanı temsil eder hale geldi. 

4) Milli Birlik ve beraberlik büyük oranda sağlandı. 

5) Ulusal örgütlenme tüm vatanı kapsadı. 

6) Gücünü halktan alan yeni bir otorite ortaya çıktı. 

7) Mustafa Kemal Paşa lider olarak benimsendi. 

8) Erzurum Kongresi kararları ulusallaştı. 

9) Mondros Mütarekesi reddedildi. 

10) Sivas Kongresi Milleti temsil eden tek kurul oldu. 

11) Tam bağımsızlık ve Milli egemenlik ilkeleri temel prensip olarak kabul edildi. 

12) Mandacılık kesin olarak reddedildi. 

13) Kuva-i Milliye cepheleri arasında kumanda birliği sağlandı. 

Sivas Kongresi Kurtuluş Savaşının çok önemli aşamalarından  biridir. 

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK VE SİLAH ARKADAŞLARI İLE ŞEHİTLERİMİZİ SAYGIYLA VE MİNNETLE ANIYORUM. 

VELİ ZOR

EMEKLİ ÖĞRETMEN

ARAŞTIRMACI-YAZAR. 

27.05.2022